Проста аб агульным парушэнні маўлення

На жаль, з дыягназам АПМ (агульнае парушэнне маўлення)даводзіцца сустракаца ўсё часцей.

Каб дапамагчы свайму дзіцяці максімальна скарэктаваць маўленчыя праблемы, як мне здаецца, важна самому разабрацца ў сутнасці і механізмах парушэнняў.Паспрабуем?

Прычыны АПМ вельмі разнастайныя: ад педагагічнай занядбанасці да няшчаснай цяжарнасці, ўскладненых родаў, траўмаў і інфекцый дзіцяці ў першыя гады жыцця.

Агульнае парушэнне маўлення - з'ява не простая. Яно азначае парушэнне практычна ўсіх кампанентаў гаворкі, а не толькі гукавага яе боку, на што ў першую чаргу звяртаюць увагу занепакоеныя бацькі. Пры АПМ таксама страдае фанематычнае ўспрыманне, лексіка-граматычны лад гаворкі.

Паспрабуем разабрацца ў гэтых тэрмінах.

Фанематычнае ўспрыманне - гэта здольнасць успрымаць і адрозніваць гукі роднай мовы. Калі яно парушана, дзіця не дыферэнцыруецца блізкія па гучанні гукі, адпаведна яго слоўнік не папаўняецца падобнымі па гучанні словамі. У далейшым гэта прыводзіць да адставання ад узроставай нормы. Вы можаце самастойна праверыць фанематычны слых дзіцяці.Для гэтага трэба папрасіць яго паўтарыць за вамі камбінацыі блізкіх па гучанні складоў і слоў: та-ды-та; ком-тым-дом; жук-сук. Дзіця з парушаным фанематычнага слыху паўторыць камбінацыю з памылкамі або зусім аднолькава, напрыклад: та-та-та.

Парушэнне лексіка-граматычнага ладу мовы азначае складанасці ў словаўтварэнні (напрыклад, пры ўтварэнні памяншальна-ласкальных слоў:); беднасць слоўнікавага запасу (неадпаведнасць яго узроставай норме); няздольнасць ўжываць у мове разгорнутыя фразы; будаваць поўныя сказы; выбудоўваць граматычна правільныя канструкцыі (напрыклад, дапасоўваць слова ў ліках, родах, склонах, дакладна ўжываць склады) і інш.

Пры пастаноўцы дыягназу, спецыялісты абавязкова паказваюць ступень выяўленасці парушэнняў. Гэта можа быць I, II, III або IV (па адной з класіфікацый) узровень АПМ. Выяўленасць парушэнняў ўзрастае ад IV да I ўзроўню і ўключае ў сябе найшырэйшы дыяпазон маўленчых адхіленняў - ад поўнай адсутнасці гаворкі (I узровень) да нязначных дэфектаў (III-IVуровень).

Адна з асноўных задач бацькоў, якія сутыкнуліся з дыягназам АПМ ў дзіцяці - самім разабрацца ў спецыфіцы маўленчых парушэнняў Вашага малога. Гэта карысна хоць бы тым, што Вы будзеце адэкватна ацэньваць дынаміку і поспехі далейшага развіцця дзіцяці, распазнаюцца слабыя бакі, якія трэба падцягнуць ў першую чаргу. І тады Вы зможаце стаць сапраўдным памочнікам не толькі свайму дзіцяці, але і спецыяліста, якому даверыце карэкцыйную працу.

Ну, а галоўнае - заўсёды верыць у свайго дзіця, не навешваць на яго цэтлікі няўдачніка і аптымістычна настройвацца на карэкцыйна-развіваючую працу. Яна можа быць больш ці менш працяглай, складанай ці не вельмі, але заўсёды прыносіць ВЫНІК. Псіхіка дзіцяці настолькі унікальная і пластычная, настолькі згодлівая карэкцыі і кампенсацыі, што станоўчая дынаміка і вынікі абавязкова будуць.